Almanca’da İsimler (SUBSTANTIVE)
Kısaca tanımlamak gerekirse, varlıkları adlandırdığımız kelimelere isim denir.Örneğin bilgisayar, okul, oda, ev masa, rüya, Ahmet, kitap vs. kelimeleri birer isimdir. Türkçe’de olduğu gibi Almanca’da da isimlerin tekil-çoğul, soyut-somut, basit-birleşik, özel-cins gibi türleri vardır.
Yine aynı şekilde dilimizde olduğu gibi Almanca’da da isimler cümle içerisinde değişik görevlerde bulunabilir, tekil-çoğul hallerde kullanılabilir veya ismin hallerine (-e hali, -i hali vs.) göre çekimlenebilirler.
Almanca’da yaklaşık olarak 200.000-250.000 civerı isim olduğu tahmin edilmektedir. Almanca’da isimlerin baş harfleri, özel isim veya cins isim ayrımı yapmaksızın büyük harf kullanılarak yazılır. Yani tüm isimlerin baş harfleri büyük yazılmalıdır.Bununla beraber Almanca’da tüm cins isimlerin önünde Artikel dediğimiz (der – das – die) kelimelerinden birisi bulunur.(Artikeller konusu önümüzdeki bölümlerde incelenecektir.) Almanca’da isimlerin 3 cinsi mevcuttur.
Her isim bu üç gruptan birine dahildir:
Bunlar ;
1-) Erkek İsimler (Eril Cins)
2-) Dişi İsimler (Dişi Cins)
3-) Cinsiyetsiz İsimler (Nötr Cins)
Almanca’da genel olarak ;
cinsiyeti erkek olan kelimelerin artikeli “der”,
cinsiyeti dişi olanların artikeli “die” ,
cinsiyetsiz olanların artikeli ise “das” tır.
Fakat bu bilgi genelleme yapılarak verilmiştir.Bazı istisnaları mevcuttur. Bu sebeple yeni kelime öğrenirken, mutlaka artikeliyle beraber öğrenmeye dikkat etmeniz çok faydalı olacaktır.
Almanca’da “şu tür kelimeler erkek cinstir, şu tür kelimeler dişi cinstir, şu tür kelimeler de nötr cinstir” şeklinde bir genelleme yapmak mümkündür. Aşağıda erkek cins, dişi cins ve nötr cins kelimeler hakkında sınıflandırma yapılmıştır.
Yapılan bu sınıflandırmanın bazı maddeleri kesin olduğu gibi, bazı maddelerinin de bir kaç küçük istisnası mevcuttur.
1-) Cinsiyeti Erkek Olan İsimler :
Daha önce de incelemiş olduğumuz gün, ay, mevsim isimleri, yönler ve rüzgar isimleri, cinsiyeti erkek olan tüm canlılar, para birimlerinin büyük çoğunluğu, maden isimlerinin büyük çoğunluğu ve -en,-ich,-ig,-ast harfleriyle biten isimler Erkek Cinstir.
2-) Cinsiyeti Dişi Olan İsimler :
Dişi canlılar, tüm sayılar, meyve, ağaç, çiçek isimleriyle ırmak, nehir isimleri ve -in,-e,-ei,-ung,-heit,-ion,-keit harfleriyle biten isimlerin büyük çoğunluğu Dişi Cinstir.
3-) Cinsiyetsiz Olan İsimler :
Ülke ve şehir isimlerinin büyük çoğunluğu, hem dişi hem de erkek canlılar için ortak kullanılan isimler ve canlıların yavruları, metal adları ve fiil veya sıfattan türetme tüm isimler cinsiyetsizdir.
Yukarıda bilgi amaçlı bir genelleme yapılmıştır.Her ne kadar yapılan bu sınflandırmanın sizler için yararlı olacağını düşünsek de öğrenilecek olan kelimelerin (yukarıdakilerden herhangi bir gruba girse dahi) artikellerine bakılmasını çok daha faydalı görüyoruz.
Bu konunun anlatımında http://www.almancax.com/ adresindeki bilgilerden faydalanılmıştır.