Saat Söyleme
Merhaba, bu dersimizde Rusça’da saatin kaç olduğu nasıl söylenir birlikte bakacağız. Öncelikle Rusça’da saatin kaç olduğunu nasıl sorarız ona bakalım.
Который час? (Saat kaç?)
Rusça’da saat kaç sorusunun cevabını verebilmek için öncelikle sayıları bilmemiz gerekir. Madem dersimiz Rusça başlangıç seviyesinde o zaman birlikte sayıları tekrar edelim.
1 – Один
2 – Два
3 – Три
4 – Четыре
5 – Пять
6 – Шесть
7 – Семь
8 – Восемь
9 – Девять
10 – Десять
11 – Одиннадцать
12 – Двенадцать
Rusça’da saati söylerken kullanacağımız 12 sayıyı tekrar ettiğimize göre şimdi saatin kaç olduğunu nasıl söyleyeceğimizi öğrenebiliriz.
Not : Tabiki dakikaları söylerken kullanacağımız sayıları da bilmemiz gerekir. Bunları da Rusça Sayılar dersimizden tekrar edebilirsiniz.
Burada bir konuya da değinmemiz gerekecek Rusça’da sayılar 2’den itibaren (iki de dahil) -in haline göre (РОДИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ) çekimlenir. Aslında bu konu başlı başına bir derste incelenebilecek bir konudur. Ancak kısaca bahsetmek gerekirse Rusçada bir dolar derken один доллар iki,üç ve dört dolar derken два, три, четыре доллара, beş ve üstü dolar derken пять , … долларов şeklinde söylenir. Yani bir …. derken kelime hiçbir ek almaz, 2,3 ve 4… derken kelime sonuna -a eki gelir (tabi kelime dişi cins ise -и eki gelir) 5 ve daha üzeri bir şey söyleyeceksek -ов eki gelir. Tabi burada kelimenin cinsi de önemli. Biz bu dersimizde ЧАС (saat) kelimesini inceleyeceğimiz için, bu kelime de erkek cins olduğu için :
Один час
два, три , четыре часа
пять ,…… часов şeklinde söylememiz gerekir.
Sayıların çekimlerini ayrı bir derste ayrıntılı olarak inceleyebiliriz. Ama şu anki konumuz için yeterli bir açıklama olduğunu düşünüyorum.
Buna göre saatin kaç olduğunu söylemek için aşağıdaki örneklere bakalım.
Один час | два часа | три часа | четыре часа |
пять часов | шесть часов | семь часов | восемь часов |
девять часов | десять часов | одиннадцать часов | двенадцать часов |
Yelkovan tam 12’nin üzerinde değilse, yani saati dakikalar geçiyorsa, bu sefer de aşağıdaki örnekleri inceleyelim.
пять минут четвертого. Saat üçü beş geçiyor.
Not: İşte işlerin biraz karıştığı noktaya geldik. Dikkat ettiyseniz yukardaki cümleyi tam olarak Türkçe’ye çevirirsek dördün beş dakikası olarak çevirmemiz gerekir. Ancak anlatılmak istenen saat üç’ü beş geçiyordur. Rusça’da bizim dilimizden farklı olarak yelkovan saat oniki’yi gösterdiğinde akrebin gösterdiği saat bitmiş, bir sonraki saat başlamış kabul edilmektedir. Yukardaki örneğe dönecek olursak, saat üç bitmiş ve dördüncü saat başlamıştır. Bu yüzden dördün beş, on,onyedi vs. dakikası olarak söylenir. Bu durum başlarda kafanızın karışmasına neden olabilir veya saati yanlış anlamanıza neden olabilir. Ancak sık tekrar ederek ve kendi kendinize alıştırmalar yaparak bu durumun üstesinden gelebilirsiniz.
Diğer örneklerle devam edelim.
десять минут десятого Saat dokuzu on geçiyor.
восемьнадцать минут шестого Saat beşi onsekiz geçiyor.
двадцать две минуты одиннадцатого Saat onu yirmi iki geçiyor.
Peki bir saate kaç dakika kaldığını nasıl söyleriz? (5’e 10 var, 8’e çeyrek var gibi)
Без двадцати три Saat üçe yirmi var.
Burada da dikkat ederseniz cümleyi tam olarak Türkçe’ye çevirirsek “yirmisiz üç” şeklinde çevirmemiz gerekir.Anlatılmak istenen 3’e yirmi dakika kaldığıdır
Bu konu ile ilgili diğer örneklere bakalım.
Без пяти восемь Saat sekize beş var.
Без десяти семь Saat yediye on var.
Без двадцати пяти два Saat ikiye yirmibeş var.
Şimdi de çeyrek geçiyor ve çeyrek var nasıl söylenir bakalım.
Без четверти девять Saat dokuza çeyrek var.
Без четверти четыре Saat dörde çeyrek var.
Без четверти пять Saat beşe çeyrek var.
четверть восьмого Saat yediyi çeyrek geçiyor.
четверть пятого Saat dördü çeyrek geçiyor.
четверть первого Saat onikiyi çeyrek geçiyor.
Buçuklu saatler nasıl söylenir, aşağıdaki örneklere bakalım.
половина шестого Saat beş buçuk
половина первого Saat oniki buçuk
половина пятого Saat Dört buçuk
Madem dersimiz saatler, bu konuda bir dipnot paylaşmakta fayda var. Eğer saat kelimesi başta söylenirse yaklaşık olarak, takriben anlamı verir.
Часов одиннадцать = Saat onbir gibi, takriben saat onbir
Одиннадцать часов = Saat onbir
Son olarak toparlamak gerekirse Rusça’da saatler bizim dilimizden biraz farklı söylendiği için başlarda anlamak biraz zaman alabilir ve farkettiyseniz saatleri söylerken bolca Родительный Падеж (ismin -in hali) kullandık. Eğer Rusça öğrenmeye yeni başladıysanız Родительный Падеж’i öğrendikten sonra yine bu konuya dönüp tekrar etmeniz faydalı olacaktır. Sonuç itibari ile saatleri söylemenin tabi ki daha kolay bir yolu vardır. три двадцать (3:20), пять тридцать пять (5:35) gibi. Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere hoşçakalın.